Alles wat je moet weten over de videoscheidsrechter (VAR)

We gaan het in dit blog hebben over de videoscheidsrechter in het voetbal. Ondanks dat er veel kritiek op de videoscheidsrechter is, heeft de VAR ons ook hele mooie momenten bezorgd. Het beleid van de videoscheidsrechter is de afgelopen jaren al een aantal keer gewijzigd. In dit blog leggen we precies uit wat een videoscheidsrechter doet, de achtergrond van de videoscheidsrechter, waarom het is ingevoerd en allerlei andere informatie over het nieuwste lid van de arbitrage.

---

Overzicht

1. Wat doet de videoscheidsrechter?
2. Wat is de betekenis van de VAR?
3. Waarom de videoscheidsrechter in het voetbal is ingevoerd
4. Bizarre voetbal momenten wanneer we de VAR hebben gemist
5. Hoe gaat de videoscheidsrechter (VAR) in zijn werk?
   1. De momenten wanneer de VAR in mag grijpen
   2. Wanneer grijpt de VAR niet in?
6. Voordelen en nadelen
7. Hoe groot is het VAR team en waar zitten ze?
8. Wat gebeurd er als de verbinding is weggevallen?
9. Hoe kun je videoscheidsrechter worden?
10. Deze Europese competities maken gebruik van de VAR
11. Geschiedenis van de videoscheidsrechter

---

Wat doet de videoscheidsrechter?

Een videoscheidsrechter, is een assistent van de scheidsrechter die buiten het veld de scheidsrechter kan ondersteunen in het nemen van belangrijke beslissingen tijdens een voetbalwedstrijd. Een videoscheidsrechter staat ook wel bekend als de ‘VAR’. Lees hier hoe de videoscheidsrechter in zijn werk gaat.

Wat is de betekenis van VAR?

De afkorting VAR staat voor ‘Video Assistant Referee’. Dit is de Engelse benaming van het woord ‘videoscheidsrechter’.

Waarom de videoscheidsrechter in het voetbal is ingevoerd

Er gaat heel veel geld om in het (professionele) voetbal. De spelerssalarissen zijn over het algemeen hoog. Al deze salarissen worden onder andere betaald aan de hand van sponsoren, TV – geld, prijzengeld en natuurlijk opbrengsten van merchandise en ticket verkoop.

Hoe beter een club of land presteert, hoe meer omzet erbinnen gehaald wordt. De prestaties op het veld bepalen dus een groot gedeelte het succes van een voetbalorganisatie.

Scheidsrechters zijn mensen en maken dus fouten. Deze (cruciale) fouten kunnen impact hebben op de uitkomst van een wedstrijd. Dit kan vervolgens financiële gevolgen hebben voor de club. Daarnaast zagen veel toeschouwers de verkeerde beslissingen direct op televisie of op de telefoon, waardoor er vaak onbegrip voor de scheidsrechter was. Omdat er toch al heel veel verschillende camera’s in het stadion hangen heeft de UEFA besloten om deze technologie te gebruiken om de scheidsrechters te helpen met wat er op het veld gebeurd. Dit moet uiteindelijk voor minder discussie zorgen over beslissingen die gemaakt worden door de arbitrage.

Bizarre momenten wanneer we de VAR hebben gemist

De VAR is alweer bijna niet weg te denken in het voetbal. Kun je het voetbal nog voorstellen zonder de videoscheidsrechter? We hebben een aantal momenten naar voren gehaald die we momenteel niet meer kunnen voorstellen.

Het niet – gegeven doelpunt van Frank Lampard

Herinner je dit moment nog van het WK 2010? De Engelse middenvelder schoot de bal via de lat het doel in. Echter werd dit niet gezien door de arbitrage en vervolgens werd de goal niet toegekend. Uiteindelijk verloor Engeland de wedstrijd van Duitsland met 4-1 en ging vervolgens met lege handen naar huis. Dit was één van de grootste redenen voor de FIFA om het WK er op de doellijn technologie te gebruiken.

Het spookdoelpunt van Bayern Leverkusen

Wellicht staat het zogenaamde ‘spookdoelpunt’ van Bayern Leverkusen ook nog bij je op het netvlies. Stefan Kiessling kopte een bal vanuit een corner in het zijnet. Op één of op andere manier ging de bal door het zijnet en viel daardoor in het doel. De arbitrage had dit niet waargenomen en telde het doelpunt goed. Hier had de videoscheidsrechter goed van pas gekomen.

Hoe gaat de videoscheidsrechter (VAR) in zijn werk?

De videoscheidsrechter kijkt de gehele wedstrijd mee met de scheidsrechter door middel van beelden. In het stadion hangen er diverse camera’s om de wedstrijd te kunnen volgen. De scheidsrechter, grensrechters en de 4^e man op het veld hebben door middel van een oortje en microfoon contact met de videoscheidsrechter.

Als de scheidsrechter op het veld bepaalde momenten niet (goed) heeft waargenomen, dan kan de videoscheidsrechter ingrijpen. De VAR kan ingrijpen tot en met het moment dat het spel stil heeft gelegen. De videoscheidsrechter geeft bij de scheidsrechter aan dat hij een situatie aan het bekijken is. Als de videoscheidsrechter een moment aan het kijken is, dan maakt de scheidsrechter dit duidelijk door met de vinger het oortje aan te raken. Bij bepaalde stadions zal er via het display van het scherm het ‘VAR’ logo getoond worden.

Daarom duurt het soms langer voordat het spel weer wordt hervat. Als het spel na een ‘dood’ moment weer is hervat, kan de situatie niet meer door de scheidsrechter en de videoscheidsrechter worden teruggedraaid.

Het beoordelen van een moment kost veel tijd. De situatie moet via verschillende beelden bekeken worden. Tot ongenoegen van het publiek, omdat dit het spel vertraagd, uiteindelijk zal dit wel ten goede komen aan de eerlijkheid van het spel.

Als de videoscheidsrechter vindt dat er een verkeerde beslissing is gemaakt, dan zal hij dit kenbaar maken aan de scheidsrechter. Als de beslissing een twijfelgeval is, dan zal de videoscheidsrechter bij de scheidsrechter aangeven dat hij de beelden zelf moet bekijken. De scheidsrechter kan de beelden bekijken via de monitor die naast het veld staat. De videoscheidsrechter zal middels beeld en geluid aangeven wat hij van de situatie vindt. Uiteindelijk is de scheidsrechter op het veld verantwoordelijk voor alle arbitrale beslissingen.

Bij eenvoudige momenten, zoals een handsbal of buitenspel, dan is het niet noodzakelijk dat de scheidsrechter zelf gaat kijken. Via het oortje geeft de videoscheidsrechter aan welke beslissing de scheidsrechter genomen moet worden.

De momenten wanneer de VAR in mag grijpen

De VAR is ervoor bedoeld om alleen bij cruciale momenten in te grijpen. De videoscheidsrechter grijpt in als hij vindt dat de scheidsrechter een cruciale fout heeft gemaakt. Als de scheidsrechter zelf een bepaalde situatie niet goed heeft kunnen zien, dan kan hij ook de videoscheidsrechter raadplegen. De VAR grijpt in bij de volgende momenten:

• Bij hands, buitenspel of een andere overtreding als er een doelpunt wordt gescoord.
• Bij een niet of onterecht gegeven strafschop.
• Bij een niet of wel gegeven directe rode kaart.
• Bij het geven van een (gele of rode) kaart aan de verkeerde persoon.

Wanneer grijpt de VAR niet in?

De VAR grijpt dus alleen in bij directe cruciale momenten. De VAR grijpt niet in bij de volgende momenten:

• Bij een niet gegeven of gegeven vrije trap.
• Bij een onterechte gegeven corner
• Bij een onterecht gegeven ingooi
• Bij een tweede gele kaart die vervolgens leidt tot een rode kaart.
• Wanneer een speler of trainer vindt dat de VAR in moet grijpen.
• Wanneer er technische problemen zijn tussen de videoscheidsrechter en de scheidsrechter.

Als er uit de bovenstaande situaties vervolgens toch een doelpunt of een rode kaart volgt, dan kan de videoscheidsrechter de verkeerde beslissing niet meer terugdraaien. Omdat de bovenstaande momenten niet gelden als een cruciaal moment.

Voordelen en nadelen

Voordelen

• De videoscheidsrechter zorgt ervoor dat grote fouten achteraf teruggedraaid kunnen worden.
• Het spel kan objectiever bekeken worden.
• Scheidsrechters kunnen met minder zorgen de wedstrijd volgen.
• Minder kans op matchfixing of wedstrijdvervalsing.
• De VAR zorgt voor een eerlijker spelverloop.

Nadelen

• De VAR kan het spel enorm vertragen. De tijd tussen de situatie en de beslissing kan eindeloos duren. De tijd wordt vervolgens toegevoegd aan de extra tijd van een speelhelft.
• Bij een vreugdemoment (bijvoorbeeld doelpunt, penalty of rode kaart) ontstaat vreugde. Het is zuur dat zo’n moment na een aantal minuten wordt teruggedraaid.
• Beslissingen blijven discutabel, omdat elke scheidsrechter het anders kan interpreteren.
• Extra kosten voor de videoscheidsrechter en de benodigde apparatuur.

Hoe groot is het ‘VAR’ Team en waar zitten ze?

Het zogenaamde ‘VAR’ team bekijkt de wedstrijd vanuit het ARAG KNVB Replay Center op de KNVB Campus in Zeist. Vaak kijken twee videoscheidsrechters met de wedstrijd mee, waarvan één contact heeft met de scheidsrechter. De videoscheidsrechter heeft beschikking tot alle camera’s van de TV-producent. Wedstrijden in de Eredivisie worden gevolgd door minimaal zes camera’s. De laatste twee speelrondes van de eredivisie worden allemaal tegelijktijdig gespeeld. Daarom zal de videoscheidsrechter bij vier wedstrijden op locatie aanwezig zijn.

De verbinding met de videoscheidsrechter is weggevallen, wat gebeurt er dan?

Technische problemen kunnen er voor zorgen dat de videoscheidsrechter niet goed zijn werk kan uitvoeren. Denk aan issues zoals het wegvallen van de verbinding of geen toegang tot de videobeelden.

Als er kwartier voor aanvang van de wedstrijd geen goede verbinding is, dan zal de gehele wedstrijd zonder VAR worden gevoetbald. Beide teams worden dan ingelicht. Als de VAR wegvalt tijdens de voetbalwedstrijd, dan zegt de KNVB het volgende hier over:

‘Mocht de beeldverbinding tussen de scheidsrechter en de VAR tijdens de wedstrijd wegvallen, kan de VAR weer gebruikt worden als de verbinding is hersteld.’

Hoe kun je videoscheidsrechter worden?

Momenteel worden scheidsrechters en assistent-scheidsrechters die actief zijn in het betaald voetbal opgeleid tot videoscheidsrechter. Je moet dus op hoog niveau actief zijn als (assistent) scheidsrechter.

Kan ik VAR beslissingen terugkijken?

ARAG, KNVB en ESPN hebben diverse VAR video’s opgeload op YouTube. Deze video’s kun je zorgeloos terugkijken. Staan de specifieke momenten er niet tussen? Dan raden we je aan om de samenvatting terug te kijken. Bekijk hier hoe je wedstrijden terug kunt kijken.

Deze Europese competities maken gebruik van de VAR

Op internationaal gebied zie je hetzelfde beleid terug van de VAR.  De videoscheidsrechter grijpt in bij de vier cruciale momenten die hierboven zijn beschreven. De videoscheidsrechter wordt bij de volgende competities momenteel ingezet:

• Bundesliga (Duitsland)
• Premier League (Engeland)
• Lique 1 (Frankrijk)
• La Liga (Spanje)
• Serie A (Italië
• Jupiler Pro League (België)
• Champions League
• Europa League (Vanaf knock-out fase)
• EK en WK

Geschiedenis van de videoscheidsrechter

Andere sporten maken al veel langer gebruik van video-beelden tijdens een sportwedstrijd. Denk bijvoorbeeld aan een tenniswedstrijd of volleybal, waar met beelden gekeken wordt of de bal in of uit is. De videoscheidsrechter is ook aanwezig bij hockey wedstrijden, om te kijken of er bepaalde fouten zijn begaan. Wat wel opvallend is bij deze sporten is dat je als team bezwaar kunt maken tegen een beslissing. Wanneer een team of speler bezwaar maakt, dan worden de beelden geraadpleegd. Bij voetbal is dit niet het geval.

In Nederland maakte de KNVB voor het eerst in het seizoen 2016/2017 gebruik van de videoscheidsrechter. Tijdens de wedstrijd Ajax – Willem 2 werd de videoscheidsrechter direct ingezet. Een speler van Willem 2 kreeg door de VAR een rode kaart in plaats van een gele kaart. Klik hier als je meer wilt weten over de gele en rode kaart. Sinds het seizoen 2018/2019 wordt er in de gehele Eredivisie gebruik gemaakt van de videoscheidsrechter. Vanaf seizoen 2019/2020 wordt de VAR ook gebruikt bij Champions League wedstrijden.