Hoe maak je een voetbalopstelling?

Het blijft voor sommige trainers altijd een puzzel, een goede voetbal opstelling maken. Want wie stel je op? Ga je aanvallend of verdedigend spelen? En hoe maak je de opstelling makkelijk visueel voor je spelers? In dit blog geven je we handvatten om een voetbalopstelling te maken, hoe je online een voetbalopstelling visueel maakt en geven we andere tips. Kortom; alles wat je moet weten bij het maken van een voetbalopstelling. Heb je na het lezen dit blog nog vragen of opmerkingen? Geef het dan gerust aan in de reacties onderaan dit blog.

---

Overzicht van het maken van een voetbalopstelling

1. Breng de specialiteiten per speler in kaart
2. Speel je een uitwedstrijd of een thuiswedstrijd?
3. Pak eventueel je aantekeningen van de 1e wedstrijd erbij
4. Wie heeft er van de week getraind?
5. Hoe sta je op de ranglijst?
6. Aan de hand van je spelersmateriaal de opstelling maken
7. Hoe maak ik online een voetbalopstelling?
8. De beste voetbal tactiekborden
9. Overige tips bij het maken van een voetbalopstelling
10. Heb je meer inspiratie nodig?

---

Per wedstrijd kan je opstelling verschillen. Op basis van verschillende aspecten kun je beter je opstelling maken. We hebben hieronder zoveel mogelijk aspecten voor je op een rijtje gezet zodat je makkelijk je voetbal opstelling kan bepalen.

1. Breng de specialiteiten per speler in kaart

Als je nieuw bent als trainer bij een team, dan is het verstandig om alle specialiteiten per speler in kaart te brengen. Maar vaak zijn de meeste spelers al gewend om op een bepaalde positie te spelen. Als jij denkt dat een speler ergens anders beter uit de voeten komt, dan kun je altijd met die speler in gesprek gaan.

Elke voetballer heeft zijn eigen specialiteiten, de één is goed aan de bal, de ander kan heel goed sprinten. Elke specialiteit kan handig zijn bij een positie. Is een speler doelgericht en scoort hij makkelijk? Dan is het handig om de speler in de voorhoede te zetten. Per linie hebben we de kenmerken bepaald.

Aangeraden wordt om de beste spelers in de as te zetten. Dit zijn centrumverdedigers, de centrale middenvelder en de spits. Eigenlijk worden deze posities gezien als de belangrijkste posities. Dit komt omdat deze posities het meeste duels aan moeten gaan en het vaakst aan de bal komen. Toch kunnen de beste voetballers bepaalde specialiteiten hebben waardoor ze beter uit de verf komen op andere posities. Spelers kunnen de volgende specialiteiten hebben:

• Een goede traptechniek
• Verdedigend sterk
• Loopvermogen
• Snelheid
• Dribbelaar
• Coachvermogen
• Spelinzicht
• Scorend vermogen

Bepaalde specialiteiten horen bij bepaalde posities. Hieronder leggen we de specialiteiten per linie uit:

Verdediging

Centrumverdedigers

Centrumverdedigers bouwen vaak via de keeper op, dus ze komen vaak aan de bal. Daarnaast is het belangrijk dat ze het team bij elkaar houden, omdat ze overzicht hebben op het hele spel. Ze worden ook wel de ‘slot op de deur’ genoemd, omdat in de laatste lijn lopen van je team.

Kenmerken

• Beschikken over spelinzicht
  • Stappen voor buitenspel
  • De vrije man zoeken
  • Weten wanneer ze rugdekking moeten geven
• Beschikken over een goede pass
• Coacht het team makkelijk
• Zijn niet heel snel, zijn niet heel sloom.
• Hoeven conditioneel niet heel sterk te zijn

Vleugelverdedigers

Vleugelverdedigers, ook wel backs genoemd, hebben voornamelijk de taak om de buitenspelers te verdedigen. Ze krijgen vaak in de opbouw de bal van de backs. Daarnaast is het fijn dat de back over de vleugelaanvaller kan komen, om zo tot een voorzet te komen.

Kenmerken

• Zijn over het algemeen iets sneller
• Weten een man af te stoppen
• Beschikken over een voorzet
• Op de back staan vaak niet de beste voetballers

Middenvelders

Centrale middenvelder

Vaak staat hier één van je beste voetballers, dit komt omdat ze vaak aan de bal komen en het spel moeten verdelen. Ze zijn dus belangrijk in verdedigend en aanvallend opzicht. Ze moeten daarom ook beschikken over goede conditie en loopvermogen.

Kenmerken

• Hebben spelinzicht en kunnen het spel verdelen
• Beschikken over een goed schot
• Kunnen een man uitspelen

Rechter en linkermiddenvelder

Rechter en linkermiddenvelders zijn vaak overal op het veld te bekennen, dus ze moeten beschikken over veel loopvermogen en conditie. Daarnaast houden ze het elftal in balans. Ze kunnen een steekbal geven en gaan makkelijk het duel aan.

Kenmerken

• Allround voetballers
• Kunnen een steekbal geven
• Beschikken over loopvermogen en conditie

Aanvallers

Centrumspits

Centrumspits zijn vaak in de 16 te bekennen en zijn verantwoordelijk voor de doelpunten. Daarnaast fungeren ze ook al aanspeelpunt. Vervolgens aan de spits te taak om de bal bij hem te houden zodat de middenvelders kunnen aanschuiven. Daarnaast zetten ze vaak als eerst druk op de bal.

Kenmerken:

• Kunnen een bal vast houden
• Hebben een goede traptechniek en zijn kopsterk
• Weten hoe ze slim druk zetten
• Maakt kansen af

Vleugelaanvallers

Vleugelaanvallers staan ook wel bekend als de links en rechtsbuiten. Voornaamste taak van een vleugelaanvaller is om de back uit te spelen en goede ballen geven aan de spits. Zal ook mooi zijn als een vleugelaanvaller zo nu en dan zijn goaltje kan meepakken. Daarnaast moet de vleugelaanvaller niet beroerd zijn om mee te lopen met de back.

Kenmerken

• Zijn vaak snel
• Beschikken over een goede voorzet
• Zijn goede dribbelaars en kunnen een man uitspelen
• Zijn niet beroerd om mee te lopen met de back

2. Speel je een thuiswedstrijd of een uitwedstrijd?

Het spelen van uit of thuis kan impact hebben op de formatie van je elftal. Vaak zie je dat er bij thuiswedstrijden vaak aanvallender wordt gevoetbald, omdat je dan voor eigen publiek speelt. Speel je uit? Dan is het vaak minder noodzakelijk dat je het spel moet maken en kun je wellicht beter kiezen voor een verdedigende opstelling.

3. Pak eventueel je aantekeningen van de 1^e wedstrijd erbij

In een voetbalcompetitie speel je vaak twee keer tegen een voetbalelftal, één keer thuis en één keer uit. Als je de 2^e wedstijd speelt, dan is het handig om je aantekeningen van je 1^e wedstrijd erbij te pakken. Zijn de backs van je tegenstanders bijvoorbeeld sloom, dan kun je daar je opstelling eventueel op aanpassen. Na een wedstrijd kun je eventueel aan andere trainers informatie winnen over tegenstanders waar je nog tegen moet.

4. Wie heeft er van de week getraind?

Trainen is voor een team heel erg belangrijk, daar is trainingsopkomst een belangrijk onderdeel bij voetbal. Vind je belangrijk dat iedereen komt trainen? Dan kun je hier als trainer streng in zijn. Keer niet getraind? Dan kun je op de bank gezet worden. Let er wel op wanneer je dit doet. Als je één van de belangrijkste wedstrijden speelt, dan is het zonde om je beste speler op de bank te zetten wanneer hij één training heeft overgeslagen. Communiceer dit wel netjes aan de rest van het team. Ook de training intensiteit kan invloed hebben op je opstelling. Maak hier afspraken over met je team.

5. Hoe sta je op de ranglijst?

De ranglijst kan invloed hebben op je opstelling. Krijg je veel tegendoelpunten tegen en heb je de afgelopen vier wedstrijden verloren? Je team snakt naar een resultaat en daardoor kun je beter voor een verdedigende opstelling kiezen. Moet je winnen om nog mee te doen voor prijzen? Kies dan voor een aanvallende opstelling.

6. Aan de hand van je spelersmateriaal de opstelling maken

Aan de hand van de bovenstaande situaties kun je de beter de opstelling bepalen. Er zijn verschillende opstellingen waar je aan kunt denken. Maar dit zijn de meest gebruikte opstellingen in het amateurvoetbal:

• 4-3-3
• 4-4-2
• 5-3-2
• 4-5-1

7. Hoe maak ik online een voetbalopstelling?

Fijn, je weet nu in welke formatie je wilt spelen en welke speler op welke positie staat. Het is een beetje onprofessioneel om je opstelling te tonen aan je team met behulp van een bierviltje of een ander A4’tje. Je kunt natuurlijk ook kiezen voor een professioneel coachbord.

Echter zijn er ook diverse online programma’s waar je eenvoudig een voetbalopstelling mee kan maken. Deze programma’s zorgen er voor dat je de opstelling ook eenvoudig kunt delen via twitter of andere social media kanalen. We lichten hier de beste online programma’s voor je uit:

Mobiele applicatie: Lineup11 – Football Line Up

De mobiele applicatie ‘Lineup11’ zorgt ervoor dat je heel eenvoudig je opstelling online kunt maken. Deze app is ook al inmiddels meer dan één miljoen keer gedownload en gebruikers geven deze applicatie gemiddeld een 8,4.

Je download de app eenvoudig via de playstore (android) of App store (iOS) en is helemaal gratis. Zodra je de app hebt geopend, kun je de teamnaam bij (name) invullen en bij memo aangeven wie je tegenstander is. Vervolgens kun je de een opstelling formatie kiezen en aangeven of je alleen de basis opstelling (11) wilt invullen of ook de bijhorende wisselspelers (12 of meer).

Vervolgens kun je kun je beginnen met invoeren van je selectie. De eerste keer is het iets meer werk, omdat je alle namen moet invullen. Bij een tweede keer dat je een opstelling maakt, dan kun je gewoon een naam selecteren die je al hebt aangemaakt.

Klik op een leeg poppetje, vervolgens kun je op ‘add a new player’ klikken. Voer de naam in. Vervolgens kun je de kleur selecteren van het shirt. Je kunt ook kiezen om een foto toe te voegen van de persoon, dit ziet er altijd iets meer professioneler uit. Tenslotte kun je ook nog een status toevoegen, dus denk hierbij aan de keuze voor de aanvoerder © of het rugnummer van de speler. Je kunt de poppetjes ook iets verslepen om aan te geven dat iemand iets dieper moet spelen of iets terughoudender moet spelen.

Als je tenslotte tevreden bent over je opstelling, dan kun je op ‘save’ klikken. Vervolgens kun je de opstelling opslaan naar je galerij van je telefoon of zelfs direct uitprinten als je gekoppeld bent met een printer.

Online Voetbalopstelling maken via excel

Veel voetbaltrainers houden bepaalde statistieken bij van spelers in excel. Denk aan speelminuten, doelpunten, assisten, gele kaarten, rode kaarten en ga zo maar door. Daarom is het voor bepaalde trainers ook fijn om hier de opstellingen in te maken. Persoonlijk zijn we hier niet zo voorstander van, maar we zien dat trainers hier behoefte aan hebben. In de gratis onderstaande excel sheet kun je eenvoudig de namen van je spelers invoeren en vervolgens via het dropdown menu de speler op de juiste plek plaatsen.

Online voetbalopstelling maken via een website

Wil je liever geen applicatie downloaden of excel gebruiken? Dan zijn er altijd nog een aantal websites waar je gratis een opstelling kunt maken. De website http://chosen11.com/ is ideaal voor teams die niet met 11 spelers spelen. Denk aan een elftal met zeven spelers of vijf spelers.

Deze programma’s gaan heel makkelijk in zijn werk. Neem een kijkje op de volgende websites:

• https://www.buildlineup.com/
• https://www.createformation.com/
• http://chosen11.com/

8. De beste voetbal tactiekborden

Super, je hebt je opstelling bedacht, je hebt het professioneel visueel gemaakt en nu kun je aan de wedstrijd beginnen. Maar wacht, je wilt natuurlijk ook de tactiek bespreken in de kleedkamer. Helaas kun je dat niet zo goed doen met alleen een blad waar je opstelling opstaat. Want je wilt natuurlijk bepaalde bewegingen maken, misschien looplijnen tekenen, de opstelling weergeven in aanvallend of verdedigend opzicht, zodat het duidelijker wordt voor je spelers, hier komt een tactiekbord of coach bord goed van pas. We lichten hieronder de beste voetbal tactiekborden uit.

Coachbord voetbal: Klein formaat tacktiekbord 30x45cm inclusief magneten

Het best beoordeelde tacktiekbord op bol.com, het coachbord van Agility Sports. Je kunt de opstelling makkelijk visualiseren met de bijgeleverde magneten, namelijk 27 stuks. De afmetingen van dit coachbord zijn 30x45cm, waardoor je hem makkelijk mee kunt nemen bij voetbalwedstrijden. Op het bord kun je schrijven met de markeetstift die mee wordt geleverd. De strepen veeg je makkelijk weg met het borsteltje. Met een handige draagtas heb je alles bij de hand.

Trainers zeggen het volgende over het bord:

• “Perfect Coach Bord! Het bord is zeer groot en overzichtelijk om mijn tactiek als trainer voor de match te kunnen uitleggen met niet alleen woorden maar ook met denkbeeldig beeld! Zeker aan te raden als u een ruim coach bord wilt.”
• “Erg handig. Ik gebruik het voor de f junioren. De kids vinden het erg leuk.”

Coachbord voetbal – Medium | Cawila | Tactiekbord | Incl magneten

Wil je het bord (tijdelijk) graag aan de muur bevestigen?  Dat is mogelijk met dit bord. Het coachbord is magnetisch. Bij dit bord worden er ook 27 magneten meegeleverd. Daarnaast kun je met de meegeleverde stift strepen zetten. Een nuttige investering als trainer en je zal er jarenlang plezier van hebben.

Verrijdbaar Magnetisch Bord – Tactiekbord – 75cmx100cm – Diverse standen

Heb je vaak een voetbalbespreking in de bestuurskamer of een andere ruimte waar elk team zijn voetbalbespreking houdt? Dan kun je er misschien voor kiezen om gezamenlijk met bepaalde teams en de club een iets luxere tacktiek bord aan te schaffen. Deze verrijdbare magnetische bord is groot en wordt compleet geleverd met magneten, borstel en stiften. Zo kunnen er meerdere teams er gebruik van maken!

9. Overige tips bij het maken van een voetbalopstelling

Hopelijk heb je nu alle ingrediënten om een goede voetbalopstelling te kunnen maken. Hier nog een aantal overige tips die jou kan helpen bij het opstellen van de formatie:

• Gebruik snelheid; vraag jezelf af waar je snelste speler zijn snelheid het beste kan gebruiken. Vooral op de posities waar veel ruimte ligt (op de flanken in de verdediging en aanvellend opzicht).
• Zorg voor een goede veldbezetting; zorg er voor dat je spelers hebt die het elftal in balans houden. Als je veel middenvelders hebt die aanvallend zijn ingesteld, dan zouden er grote gaten kunnen ontstaan.
• Luister goed naar de spelers; vraag waar ze het liefste staan, want op die posities hebben ze vaak meer spelvreugde wat je als trainer uiteindelijk zal helpen.

Heb je meer inspiratie nodig als trainer?

Ga in gesprek met ander voetbaltrainers hoe zij een voetbalopstelling maken, dat zal je kennis vergroten. Daarnaast staan er op YouTube veel video’s waarin uitgelegd wordt hoe je een voetbalopstelling maakt en hoe je bepaalde formaties het beste kunt bespelen. Heb je nog andere accessoires nodig voor je trainerschap? Bekijk dan eens de producten op bol. Heb je nog vragen of opmerkingen over dit blog? Laat het dan gerust weten hieronder in de comments.